Infiltratiebonus

Regent het? Dan worden we chagrijnig en dromen we van een nieuwe, fijne reisbestemming. Eentje met veel zon en – bijzonder belangrijk – geen druppels.

Het Verenigd Koninkrijk komt precies om die reden niet op de wenslijst van de doorsnee reizende Vlamingen te staan. Daar valt er namelijk dubbel zoveel regen als in België. Ook bij de Britten ligt dat water zwaar op de maag. Ofwel hebben ze er te weinig van ofwel veel te veel. Om die laatste uitdaging slimmer aan te pakken, buigen de Britten zich over een tegeltaks die grondeigenaars belast voor de oppervlakte die ze verharden. Datzelfde idee is ook voor België interessante food for thought – zoals ze het over de plas zo mooi zeggen.

Want ook hier is het managen van te veel en te weinig water een echte uitdaging. Na jaren van droogterecords, de waterbom van 2021 en terugkerende regenstormen is Vlaanderen wakker geschud. Een experten panel dat zich over dat combodossier boog, stelde zelfs kordaat: “Waar we nu het recht tot afvoeren hebben, moeten we snel naar een plicht tot vasthouden”. Water valt hier namelijk op een bijzonder harde plaat: nergens anders is zoveel ondergrond verhard als in Vlaanderen. In het VK ligt dat cijfer op 3%. Bij ons stijgt het tot 16%.

Anders gesteld: heel veel water dat hier neervalt, sijpelt door de vingers heen. Niet in de grond helaas, maar wel in de riool. Denkt u nu: da’s fraai opgelost? Dan bent u eraan voor de moeite. Ontoereikende lokale absorptie kost ons veel geld. Het vraagt om meer riolen, meer bufferbekkens én meer pompinstallaties om water in goede banen te leiden en onzuiver water weer in optima forma te krijgen. De investering in gescheiden riolering zou de helft zo zwaar zijn als het water niet in buizen wordt afgeleid, maar in watertuinen wordt bijgehouden. Wetende dat ons nog een investering van 1,8 miljard euro te wachten staat, is de mogelijke besparing wezenlijk. Europa duwt ook door op de impact van rioleringsoverstroming naar de waterlopen: steeds intensere regenbuien doen de riolering vaker én meer vuil water in onze waterlopen braken. Willen we in warmere zomers niet net nog méér zwemmen in open water? Ons waterbeheer met end of pipe infrastructuur, in de plaats van met bronmaatregelen, veerkrachtig maken gaat ons handenvol geld kosten. En ja, daar betaalt u mee voor via de personenbelasting en de binnenkort duurder wordende drinkwaterfactuur (dS 29/11/2024). Wie minder belastingdruk wil, moet op de kleintjes letten – en vooral op deze ‘grote jongen’.

Water opvangen waar het valt, levert meer op dan besparing. Het voorkomt waterellende in woonwijken en maakt ons weerbaarder bij droogte. Van levende tuinen worden we ook gelukkiger en gezonder. Het is een uitgesproken inclusief verhaal, want iedereen kan ‘zijn eigen steentje’ wegdragen. Door een tegel te wippen, een stenen terras om te toveren tot een planten- of watertuintje, een oprit te verkorten of een regenpijp af te zagen - om zo water in de natuur te laten vloeien.

Kijk eens naar een luchtfoto in je buurt en dan zie je meteen dat 40% van onze verharding in huizen en tuinen zit. Dat naast bijgebouwen nog 80m² extra verharding in de tuin vergunningsvrij mag aangelegd worden is een verwarrend signaal van de overheid. Moeten we dan écht die verhardingsvrijgeleide gaan tegenwerken met een tegeltaks?

Positief bekrachtigen. Dat doen ze in Duitsland bijzonder goed met de infiltratiebonus. Daar werken ze niet met een bestraffing – zoals de tegeltaks – maar wel met een bonussysteem. Wie regenwater lokaal houdt, wordt beloond. Dat bonussysteem heeft een aanjagend effect. Lees: het is een slim idee dat we zonder veel gedoe ook in Vlaanderen kunnen toepassen. Zo wordt het straks een stuk fijner om de drinkwaterfactuur in de bus te zien vallen, terwijl je geniet van een levendiger tuin.

De mouwen oprollen rond de introductie van de Duitse infiltratiebonus is een no-brainer volgens waterexperts. Het is een slimme manier om samen te bouwen aan waterrobuustheid. Door de burger mee te nemen in een positief verhaal, wordt de waardering voor regenwater en tuinen trouwens ook naar boven getikt. Regenwater is een prachtig cadeau dat komt in een lastige verpakking. Als we het omarmen en inschakelen als een fijne budgetvriend, zien we het straks een pak liever komen.

—

Dré Maes - Breekijzer
Wendy Francken - VLARIO

Meer info en een gedetailleerde nota vind je op de VLARIO-website